A Di Đà Phật ! Kính chào quý khách ghé thăm 

 


Kinh Hoa Nghiêm

Phẩm Dạ Ma Cung Kệ Tán

Thứ hai mươi

Hán Dịch: Ðại-Sư Thật-Xoa-Nan-Ðà
Việt Dịch: HT Thích Trí Tịnh

 

Lúc đó do thần-lực của đức Phật, mười phương đều có một đại Bồ-Tát, mỗi vị đều cùng phật-sát vi-trần-số Bồ-Tát câu hội, từ những thế-giới ngoài mười vạn phật-sát vi-trần-số quốc-độ mà đến.

 Tên của mười vị Bồ-Tát đó là:

 Công-Đức-Lâm Bồ-Tát, Huệ-Lâm Bồ-Tát, Thắng-Lâm Bồ-Tát, Vô-Úy-Lâm Bồ-Tát, Tàm-Quý-Lâm Bồ-Tát, Tinh-Tấn-Lâm Bồ-Tát, Lực-Lâm Bồ-Tát, Hạnh-Lâm Bồ-Tát, Giác-Lâm Bồ-Tát, Trí-Lâm Bồ-Tát.

 Quốc-độ của các Ngài từ đó mà đến theo thứ-tự là:

 Thân-Huệ thế-giới, Tràng-Huệ thế-giới, Bửu-Huệ thế-giới, Thắng-Huệ thế-giới, Đăng-Huệ thế-giới, Kim-Cang-Huệ thế-giới, An-Lạc-Huệ thế-giới, Nhựt-Huệ thế-giới, Tịnh-Huệ thế-giới, Phạm-Huệ thế-giới.

 Chư Phật Thế-Tôn nơi thế-giới đó theo thứ tự là:

 Thường-Trụ-Nhãn Phật, Vô-Thắng-Nhãn Phật, Võ-Trụ-Nhãn Phật, Bất-Động-Nhãn Phật, Thiên-Nhãn Phật, Giải-Thoát-Nhãn Phật, Thẩm-Đế-Nhãn Phật, Minh-Tướng-Nhãn Phật, Tối-Thượng-Nhãn Phật, Cám-Thanh-Nhãn Phật.

 Chư Bồ-Tát này đến dưới bửu-tòa đảnh lễ Phật, rồi theo phương của mình đến đều riêng hóa hiện tòa sư-tử liên-hoa-tạng mà ngồi kiết-già trên đó.

 Tất cả Dạ-Ma thiên ở thập-phương thế-giới đều như thế cả. Bồ-Tát, quốc-độ và Như-Lai cũng đồng danh, đồng hiệu như trên.

 Lúc đó đức Thế-Tôn, từ trên hai bàn chưn, phóng ra trăm ngàn ức quang-minh màu đẹp chiếu khắp thập phương thế-giới. Tất cả đạo-tràng, Phật và Bồ-Tát đều hiển hiện cả.

 Bấy giờ, Công-Đức-Lâm Bồ-Tát thừa oai-lực của đức Phật, quan-sát mười phương rồi nói kệ rằng:

 Phật phóng đại quang-minh

 Chiếu khắp nơi mười phương

 Đều thấy Thiên-Nhơn-Tôn

 Thông đạt không chướng-ngại.

 Phật ngồi cung Dạ-Ma

 Khắp cùng mười phương cõi

 Việc này rất lạ lùng

 Thế-gian rất hi-hữu.

 Trời Dạ-Ma Thiên-Vương

 Ca ngợi mười Như-Lai

 Như hội này đã thấy

 Tất cả hội cũng vậy.

 Những chúng Bồ-Tát kia

 Đồng hiệu với chúng tôi

 Thập phương tất cả chỗ

 Diễn thuyết-pháp vô-thượng.

 Bổn-quốc của các ngài

 Danh-hiệu cũng không khác

 Đều riêng nơi bổn-Phật

 Tịnh tu các phạm-hạnh.

 Các đức Như-Lai kia

 Danh-hiệu cũng đều đồng

 Quốc-độ đều giàu vui

 Thần-lực đều tự-tại.

 Tất cả chúng mười phương

 Đều thấy Phật ở đây

 Hoặc thấy ở nhơn-gian

 Hoặc thấy ở Thiên-cung.

 Như-Lai an-trụ khắp

 Tất cả các quốc-độ

 Nay chúng tôi thấy Phật

 Ở tại Thiên-cung này.

 Xưa phát nguyện bồ-đề

 Khắp đến mười phương cõi

 Nên oai-lực của Phật

 Cùng khắp khó nghĩ bàn.

 Lìa sự tham thế-gian

 Đầy đủ vô-biên đức

 Nên được sức thần-thông

 Chúng-sanh đều thấy cả.

 Du hành mười phương cõi

 Như hư-không vô-ngại

 Một thân vô-lượng thân

 Thân-tướng bất-khả-đắc.

 Phật công-đức vô-biên

 Thế nào lường biết được

 Không dừng cũng không đi

 Vào khắp trong pháp-giới.

 Huệ-Lâm Bồ-Tát thừa oai-lực của đức Phật, quan-sát mười phương rồi nói kệ rằng:

 Đấng đạo-sư thế-gian

 Đấng ly-cấu vô-thượng

 Bất-khả-tư-nghị kiếp

 Khó được gặp gỡ Phật.

 Phật phóng đại quang-minh

 Thế-gian đều khắp thấy

 Vì chúng rộng diễn bày

 Lợi ích những quần-sanh.

 Như-Lai xuất thế-gian

 Vì đời trừ si tối

 Là đèn sáng thế-gian

 Hi-hữu khó thấy được.

 Đã tu thí, giới, nhẫn

 Tinh-tấn và thiền-định

 Bát-nhã ba-la-mật

 Dùng đây chiếu thế-gian.

 Như-Lai không ai bằng

 Muốn sánh chẳng thể được

 Chẳng rõ pháp chơn-thiệt

 Thời không thể thấy Phật

 Thân Phật và thần-thông

 Tự-tại khó nghĩ bàn

 Không đi cũng không đến

 Thuyết-pháp độ chúng-sanh.

 Nếu ai được thấy nghe

 Đấng đạo-sư thanh-tịnh

 Thoát hẳn các ác-đạo

 Xa lìa tất cả khổ.

 Vô-lượng vô-số kiếp

 Tu tập hạnh bồ-đề

 Chẳng thể biết nghĩa này

 Chẳng thể được thành Phật.

 Bất-khả-tư-nghị kiếp

 Cúng-dường vô-lượng Phật

 Nếu biết được nghĩa này

 Công-đức hơn công kia.

 Cúng Phật với trân bửu

 Đầy cả vô-lượng cõi

 Chẳng biết được nghĩa này

 Trọn chẳng thành bồ-đề.

 Lúc đó Thắng-Lâm Bồ-Tát thừa oai-lực của Phật, quan-sát mười phương rồi nói kệ rằng:

 Ví như tháng mạnh-hạ

 Tạnh ráo không mây mù

 Mặt trời phóng quang-huy

 Thập phương đều sáng chói.

 Quang-minh không hạn lượng

 Không ai lường biết được

 Người mắt sáng còn vậy

 Huống là kẻ mù lòa.

 Chư Phật cũng như vậy

 Công-đức vô-biên-tế

 Bất-khả-tư-nghị kiếp

 Chẳng thể phân-biệt biết.

 Các pháp không lai-xứ

Cũng không có tác giả

 Cũng không từ đâu sanh

 Chẳng thể phân-biệt được.

 Tất cả pháp không đến

 Vì thế nên không sanh

 Vì đã không có sanh

 Nên cũng không có diệt.

 Tất cả pháp vô-sanh

 Tất cả pháp vô-diệt

 Nếu biết được như vậy

 Người này thấy được Phật.

 Vì các pháp vô-sanh

 Nên không có tự-tánh

 Phân-biệt biết như vậy

 Người này đạt thâm nghĩa.

 Do vì pháp vô-tánh

 Không thể rõ biết được

 Nơi pháp hiểu như vậy

 Rốt ráo không chỗ hiểu.

 Nói rằng có sanh đó

 Bởi hiện các quốc-độ

 Biết được tánh quốc-độ

 Thời tâm không mê-hoặc.

 Tánh quốc-độ thế-gian

 Quan-sát đều như thật

 Nếu nơi đây biết được

 Khéo nói tất cả nghĩa.

 Vô-Úy-Lâm Bồ-Tát thừa oai-lực của đức Phật, quan-sát mười phương rồi nói kệ rằng:

 Thân Như-Lai rộng lớn

 Rốt ráo nơi pháp-giới

 Chẳng rời bửu-tòa này

 Mà khắp tất cả chỗ.

 Nếu ai nghe pháp này

 Mà cung-kính tin ưa

 Rời hẳn ba ác-đạo

 Tất cả những khổ nạn.

 Giả-sử như có người

 Qua vô-lượng thế-giới

 Chuyên tâm muốn được nghe

 Sức tự-tại của Phật,

 Những phật-pháp như vậy

 Là vô-thượng bồ-đề

 Giả-sử muốn tạm nghe

 Không ai có thể được.

 Nếu ai thời quá-khứ

 Tin phật-pháp như vậy

 Đã thành Lưỡng-Túc-Tôn

 Làm đèn sáng thế-gian.

 Nếu ai sẽ được nghe

 Sức tự-tại của Phật

 Nghe rồi có lòng tin

 Người này sẽ thành Phật.

 Nếu có người hiện-tại

 Tin được phật-pháp này

 Cũng sẽ thành chánh-giác

 Thuyết-pháp vô-sở-úy.

 Vô-lượng vô-số kiếp

 Pháp này rất khó gặp

 Nếu có người được nghe

 Là do bổn-nguyện-lực.

 Nếu ai thọ-trì được

 Những phật-pháp như vậy

 Trì xong rộng tuyên thuyết

 Người này sẽ thành Phật.

 Huống là siêng tinh-tấn

 Lòng kiên-cố chẳng bỏ

 Nên biết người như vậy

 Quyết định thành bồ-đề.

 Lúc đó Tàm-Quý-Lâm Bồ-Tát, thừa oai-lực của đức Phật, quan-sát mười phương rồi nói kệ rằng:

 Nếu ai được nghe pháp

 Hi-hữu tự-tại này

 Sanh được lòng hoan-hỷ

 Chóng trừ lưới si lầm.

 Bực thấy biết tất cả

 Tự nói lời như vầy

 Phật không gì chẳng biết

 Vì thế khó nghĩ bàn.

 Không có từ vô-trí

 Mà sanh ra trí-huệ,

 Thế-gian thường tối tăm

 Nên không thể sanh được.

 Như sắc và phi-sắc

 Hai đây chẳng là một

 Trí vô-trí cũng vậy

 Thể nó đều sai biệt.

 Như tướng cùng vô-tướng

 Sanh tử với niết-bàn

 Phân biệt đều chẳng đồng

 Trí, vô-trí cũng vậy.

 Thế-giới mới thành lập

 Không có tướng bại hoại

 Trí, vô-trí cũng vậy

 Hai thứ chẳng đồng thời.

 Như Bồ-Tát sơ-tâm

 Chẳng chung với hậu-tâm

 Trí, vô-trí cũng vậy

 Hai tâm chẳng đồng thời.

 Ví như những thức-thân

 Đều riêng không hòa hiệp

 Trí, vô-trí cũng vậy

 Rốt ráo không hòa hiệp.

 Như thuốc a-già-đà

 Hay diệt tất cả độc

 Có trí cũng như vậy

 Hay diệt sự vô-trí.

 Như-Lai không ai trên

 Cũng không ai sánh bằng

 Tất cả không so được

 Thế nên khó gặp gỡ.

 Tinh-Tấn-Lâm Bồ-Tát,thừa oai-lực của đức Phật,quan-sát mười phương rồi nói kệ rằng:

 Các pháp vô-sai-biệt

 Không ai biết được đó

 Chỉ Phật cùng Phật biết

 Vì trí-huệ rốt ráo.

 Như vàng và màu vàng

 Tánh nó vô-sai-biệt

 Pháp phi-pháp cũng vậy

Thể tánh vốn chẳng khác

 Chúng-sanh phi-chúng-sanh

 Hai đều không chơn thật

 Như vậy các pháp-tánh

 Thật nghĩa đều chẳng có.

 Ví như thời vị-lai

Không có tưóng quá khứ

Các pháp cũng như vậy

 Không có tất cả tướng.

 Ví như tướng sanh diệt

 Các thứ đều chẳng thiệt

 Các pháp đều cũng vậy

 Tự-tánh vốn không có.

 Niết-bàn bất-khả-thủ

 Thời-gian nói có hai

 Các pháp cũng như vậy

 Phân-biệt có sai khác.

 Như nương vật bị đếm

 Mà có cái hay đếm

 Tánh kia vốn không có

 Nên rõ pháp như vậy.

 Ví như pháp toán số

 Thêm một đến vô-lượng

 Phép đếm không thể-tánh

 Vì trí nên sai khác.

 Ví như các thế-gian

 Kiếp hỏa có hư diệt

 Hư-không chẳng tổn hư

 Phật-trí cũng như vậy.

 Như thập phương chúng-sanh

 Đều lấy tướng hư-không,

 Chư Phật cũng như vậy

 Thế-gian vọng phân-biệt.

 Lúc đó Lực-Lâm Bồ-Tát thừa oai-lực của Phật quan-sát mười phương rồi nói kệ rằng:

 Tất cả chúng-sanh-giới

 Đều ở trong ba thời,

 Những chúng-sanh ba thời

 Đều ở trong ngũ-uẩn.

 Nghiệp là gốc của uẩn

 Tâm là gốc các nghiệp

 Tâm đó dường như huyễn

 Thế-gian cũng như vậy.

 Thế-gian chẳng tự làm

 Chẳng phải cái khác làm

 Mà nó được có thành

 Cũng lại được có hoại.

 Thế-gian dầu có thành

 Thế-gian dầu có hoại

 Người rõ thấu thế-gian

 Chẳng nên nói hai việc.

 Thế nào là thế-gian

 Thế nào phi-thế-gian

 Thế-gian phi-thế-gian

 Chỉ là tên sai khác!

 Tam-thế và ngũ-uẩn

 Nói gọi là thế-gian

 Nói diệt là phi-thế

 Như vậy chỉ giả danh.

 Sao gọi là các uẩn

 Các uẩn có tánh gì

 Tánh uẩn chẳng diệt được

 Vì vậy nói vô-sanh.

 Phân-biệt các uẩn này

 Tánh nó vốn không tịch

 Vì không, nên chẳng diệt

 Đây là nghĩa vô-sanh.

 Chúng-sanh đã như vậy

 Chư Phật cũng như vậy

 Phật và các phật-pháp

 Tự-tánh vốn không có.

 Biết được các pháp này

 Như thật không điên-đảo.

 Người thấy biết tất cả

 Thường thấy ở nơi trước

 Hạnh-Lâm Bồ-Tát thừa oai-lực của đức Phật quan-sát mười phương rồi nói kệ rằng:

 Ví như mười phương cõi

 Tất cả những địa-chủng

 Tự-tánh vốn không có

 Không chỗ nào chẳng khắp.

 Thân Phật cũng như vậy

 Cùng khắp các thế-giới

 Những sắc tướng sai khác

 Không dừng, không chỗ đến.

 Chỉ do vì các nghiệp

 Nói tên là chúng-sanh

 Cũng chẳng lìa chúng-sanh

 Mà có được các nghiệp.

 Nghiệp-tánh vốn không tịch

 Chúng-sanh chỗ y-chỉ

 Khắp làm các hình sắc

 Cũng lại không chỗ đến.

 Những hình sắc như vậy

 Nghiệp-lực khó nghĩ bàn

 Liễu đạt căn-bổn kia

 Nơi trong, không chỗ thấy.

 Thân Phật cũng như vậy

 Chẳng thể nghĩ bàn được

 Những sắc-tướng sai khác

 Hiện khắp mười phương cõi

 Thân chẳng phải là Phật

 Phật cũng chẳng phải thân

 Chỉ lấy pháp làm thân

 Thông đạt tất cả pháp.

 Nếu thấy được thân Phật

 Thanh-tịnh như pháp-tánh

 Với tất cả phật-pháp

 Người này không nghi lầm.

 Nếu thấy tất cả pháp

 Bổn-tánh như niết-bàn

 Đây thời thấy Như-Lai

 Rốt ráo vô-sở-trụ.

 Nếu tu tập chánh-niệm

 Sáng tỏ thấy chánh-giác

 Vô-tướng, vô-phân-biệt

 Đây gọi Pháp-Vương-Tử.

 Lúc đó Giác-Lâm Bồ-Tát thừa oai-lực của đức Phật, quan-sát mười phương rồi nói kệ rằng:

 Ví như họa-sư kia

 Phân bố những màu sắc

 Hư-vọng lấy dị-tướng

 Đại-chủng không sai khác.

 Trong đại-chủng không sắc

 Trong sắc không đại-chủng

 Cũng chẳng ngoài đại-chủng

 Mà có được màu sắc.

 Trong tâm, không màu vẽ

 Trong màu vẽ, không tâm

 Nhưng chẳng rời nơi tâm

 Mà có được màu vẽ.

 Tâm đó luôn chẳng trụ

 Vô-lượng khó nghĩ bàn

 Thị-hiện tất cả sắc

 Đều riêng chẳng biết nhau.

 Ví như nhà họa-sư

 Chẳng biết được tự-tâm

 Mà do tâm nên vẽ

 Các pháp-tánh như vậy.

 Tâm như nhà họa-sư

 Hay vẽ những thế-gian

 Ngũ-uẩn từ tâm sanh

 Không pháp gì chẳng tạo.

 Như tâm, Phật cũng như vậy

 Như Phật, chúng-sanh đồng

 Phải biết Phật cùng tâm

 Thể-tánh đều vô-tận.

 Nếu người biết tâm hành

 Bảo khắp các thế-gian

 Người này thời thấy Phật

 Rõ Phật chơn-thật-tánh.

 Tâm chẳng trụ nơi thân

 Thân chẳng trụ nơi tâm

 Mà làm được phật-sự

 Tự-tại chưa từng có.

 Nếu người muốn rõ biết

 Tất cả Phật ba đời

 Phải quán pháp-giới-tánh

 Tất cả duy tâm tạo.

 Trí-Lâm Bồ-Tát thừa oai-lực của đức Phật, quan-sát mười phương rồi nói kệ rằng:

 Sở-thủ chẳng thể lấy

 Sở-kiến chẳng thể thấy

 Sở-văn chẳng thể nghe

 Nhứt-tâm bất-tư-nghị.

 Hữu-lượng và vô-lượng

 Cả hai chẳng thể lấy

 Nếu có ai muốn lấy

 Rốt ráo chẳng thể được.

 Chẳng nên nói mà nói

 Đây là tự khi dối

 Việc mình chẳng thành-tựu

 Chẳng khiến chúng vui mừng.

 Có người muốn khen Phật

 Vô-biên diệu-sắc thân

 Tận cả vô-số kiếp

 Không kể thuật hết được.

 Vì như châu như-ý

 Hay hiện tất cả màu

 Không màu mà hiện màu

 Chư Phật cũng như vậy.

 Lại như hư-không sạch

 Phi-sắc, chẳng thấy được

 Dầu hiện tất cả sắc

 Không ai thấy hư-không.

 Chư Phật cũng như vậy

 Hiện khắp vô-lượng sắc

 Chẳng phải cảnh của tâm

 Tất cả chẳng thấy được.

 Dầu nghe tiếng Như-Lai

 Âm-thinh chẳng phải Phật

 Cũng chẳng ngoài âm-thinh

 Biết được đấng Chánh-Giác.

 Bồ-đề không lai khứ

 Lìa tất cả phân-biệt

 Thế nào ở trong đó

 Tự nói là thấy được.

 Chư Phật không có pháp

 Phật chỗ nào có nói,

 Chỉ theo tự-tâm chúng

 Cho rằng Phật nói pháp.