A Di Đà Phật ! Kính chào quý khách ghé thăm 

Kinh Hoa Nghiêm

Phẩm Đâu Suất Kệ Tán

Thứ hai mươi bốn

Hán Dịch: Ðại-Sư Thật-Xoa-Nan-Ðà
Việt Dịch: HT Thích Trí Tịnh

Hán bộ quyển hai mươi ba

Lúc đó do thần lực của Đức Phật, Mười Phương ngoài vạn Phật sát vi trần số thế giới, mỗi phương đều có một đại Bồ Tát cùng vạn Phật sát vi trần số Bồ Tát câu hội.

Kim Cang Tràng Bồ Tát từ Diệu Bửu thế giới của Đức Phật Vô Tận Tràng;

Kiên Cố Tràng Bồ Tát từ Diệu Lạc thế giới của Đức Phật Phong Tràng;

Dũng Mãnh Tràng Bồ Tát từ Diệu Ngân thế giới của Đức Phật Giải Thoát Tràng;

Quang Minh Tràng Bồ Tát từ Diệu Kim thế giới của Đức Phật oai Nghi Tràng;

Trí Tràng Bồ Tát từ Diệu Ma Ni thế giới của Đức Phật Minh Tường Tràng;

Bửu Tràng Bồ Tát từ Diệu Kim Cang thế giới của Đức Phật Thường Tràng;

Tinh Tấn Tràng Bồ Tát từ Diệu Ba Đầu Ma thế giới của Đức Phật Tối Thắng Tràng;

Ly Cấu Tràng Bồ Tát từ Diệu Ưu Bát La thế giới của Đức Phật Tự Tại Tràng;

Tinh Tú Tràng Bồ Tát từ Diệu Chiên Đàn thế giới của Đức Phật Phạm Tràng;

Pháp Tràng Bồ Tát từ Diệu Hương thế giới của Đức Phật Quan Sát Tràng.

 Chúng Bồ Tát khi đến trước Đức Phật và đảnh lễ Phật xong, tùy theo phương của mình đến, đều hóa hiện tòa sư tử Diệu Bửu Tạng rồi ngồi kiết già trên đó.

 Thân của chư Bồ Tát đều phóng trăm ngàn ức na do tha vô số quang minh thanh tịnh, quang minh này đều từ tâm thanh tịnh, cùng đại nguyện rời lìa những lỗi ác mà phát khởi, hiển thị pháp tự tại thanh tịnh của tất cả Phật.

 Bởi chư Bồ Tát có nguyện lực có thế cứu hộ khắp tất cả chúng sanh, tất cả thế gian đều thích thấy.

Ai thấy Bồ Tát đều được lợi ích được điều phục.

 Chúng Bồ Tát này đều đã thành tựu vô lượng công đức. Những là đi khắp tất cả cõi Phật không chướng ngại, thấy pháp thân thanh tịnh không nương đỗ, dùng trí huệ thân hiện vô lượng thân, đến khắp Mười Phương phụng thờ Chư Phật, vào nơi vô lượng vô biên bất tư nghì pháp tự tại của Chư Phật, trụ nơi vô lượng môn Nhất thiết trí, dùng trí quang minh khéo rõ các pháp, ở trong các pháp được vô úy biện tài thuyết pháp vộ tận, dùng đại trí huệ khai môn tổng trì, huệ nhãn thanh tịnh thâm nhập pháp giới cảnh giới trí huệ không ngằn mé, rốt ráo thanh tịnh như hư không.

 Tất cả Đâu Suất Thiên cung trong thập phương thế giới đều có chư Bồ Tát đồng số lượng, đồng danh hiệu, thế giới và Chư Phật cũng đồng như nơi đây cả.

 Bấy giờ đức Thế Tôn từ hai gối phóng trăm ngàn ức na do tha quang minh, chiếu khắp tất cả thế giới tận pháp giới hư không giới.

 Chúng Bồ Tát ở các cõi kia đều thấy thần biến của Đức Phật ở đây. Chúng Bồ Tát ở cõi đây đều thấy biến của tất cả Chư Phật kia.

 Tất cả chúng Bồ Tát như vậy, cùng với đức Tỳ Lô Giá Na Như Lai, từ thuở xưa, đồng trồng căn lành tu Bồ Tát hạnh, đều đã ngộ nhập thậm thâm giải thoát tự tại của Chư Phật, được pháp giới thân bình đẳng, vào tất cả thế giới mà vẫn vô trụ, thấy vô lượng Phật đều qua kính thờ, trong một niệm đi khắp pháp giới tự tại vô ngại, tâm ý thanh tịnh như bửu châu vô giá, vô lượng vô số Chư Phật thường hộ niệm và đồng ban cho thần lực, đến nơi bờ rốt ráo đệ nhứt kia luôn dùng tịnh niệm trụ vô thượng giác, niệm niệm luôn vào chỗ Nhứt thiết trí, đem nhỏ vào lớn, đem lớn vào nhỏ đều tự tại, thông đạt vô ngại đã được Phật thân, cùng Phật đồng an trụ, được Nhứt thiết trí, từ Nhứt thiết trí mà sanh ra thân, đều có thể theo vào chỗ sở hành của tất cả Như Lai mà khai xiển vô lượng pháp môn trí huệ, đến bờ Kim Cang tràng đại trí kia, được Kim Cang định dứt các điều nghi hoặc, đã được tự tại thần thông của Chư Phật, vào khắp tất cả quốc độ mười phương, giáo hóa điều phục trăm ngàn muôn ức vô số chúng sanh, dầu không tham trước nơi tất cả số lượng mà có thể tu học thành tựu cứu cánh, phương tiện an lập các pháp.

 Trăm ngàn ức na do tha bất khả thuyết vô lượng tạng công đức thanh tịnh vô tận như vậy, chúng Bồ Tát này đều được thành tựu.

 Kim Cang Tràng Bồ Tát thừa thần lực của Đức Phật, quán sát khắp mười phương rồi nói kệ rằng:

 Như Lai chẳng xuất thế

 Cũng chẳng nhập Niết Bàn

 Dùng sức bổn nguyện lớn

 Thị hiện pháp tự tại.

 Pháp này khó nghĩ bàn

 Tâm không duyên đến được

 Trí huệ đến bời kia

 Mới thấy cảnh giới Phật.

 Sắc thân chẳng phải Phật.

 Âm thinh cũng chẳng phải

 Nhưng chẳng lìa sắc, thinh

 Thấy thần lực của Phật.

 Trí kém chẳng biết được.

 Cảnh giới thiệt của Phật

 Tu hạnh thanh tịnh lâu

 Mới thấy được cảnh Phật.

 Chánh giác không chỗ lại

 Đi cũng chẳng từ đâu

 Sắc thân diệu thanh tịnh

 Do thần lực hiển hiện.

 Trong vô lượng thế giới

 Thị hiện thân Như Lai

 Nói rộng pháp vi diệu

 Trong tâm không trụ trước.

 Trí huệ không ngằn mé

 Rõ thấu tất cả pháp

 Vào khắp các pháp giới

 Thị hiện sức tự tại.

 Chúng sanh và các pháp

 Rõ thấu đều vô ngại

 Khắp hiện các sắc tượng

 Cùng khắp tất cả cõi.

 Muốn cầu Nhứt thiết trí

 Chóng thành Vô Thượng Giác

 Phải dùng tâm tịnh diệu

 Tu tập hạnh Bồ đề.

 Nếu ai thấy Như Lai

 Oai thần lực như vậy.

 Nơi đức Tối Thắng Tôn

 Nên cúng dường chớ nghi.

 Kiên Cố Tràng Bồ Tát thừa thần lực của Đức Phật quán sát khắp mười phương rồi nói kệ rằng:

 Phật tối thắng vô tỷ

 Rất sâu bất khả thuyết

 Vượt khỏi đường ngôn ngữ

 Thanh tịnh như hư không.

 Quán sát đấng Đạo Sư

 Sức tự tại thần thông

 Đã lìa nơi phân biệt.

 Mà khiến phân biệt thấy.

 Đức Phật vì khai diễn

 Pháp vi diệu thậm thâm

 Vì do nhơn duyên ấy

 Hiện thân vô tỷ này.

 Đây là chỗ Chư Phật

 Đại trí huệ sở hành

 Nếu ai muốn biết rõ

 Phải nên gần gũi Phật.

 Ý nghiệp thường thanh tịnh

 Cúng dường chư Như Lai

 Trọn không lòng mỏi nhàm

 Hay vào nơi Phật đạo.

 Đủ vô tận công đức

 Trụ chắc tâm Bồ đề.

 Do đây trừ lưới nghi

 Quán Phật không nhàm mỏi.

 Thông đại tất cả Pháp

 Mới phải chơn Phật tử

 Người này rõ biết được

 Sức tự tại Chư Phật.

 Trí quảng đại đã nói

 Làm căn bổn các pháp

 Nên sanh lòng hy vọng

 Chí cầu Vô Thượng Giác.

 Nếu ai tôn kính Phật

 Nhớ báo đáp ơn Phật

 Người đó chẳng xa lìa

 Chỗ an trụ của Phật.

 Đâu có người trí huệ

 Nơi Phật thường thấy nghe

 Chẳng tu nguyện thanh tịnh

 Nơi đường Phật đã đi.

 Dũng Mãnh Tràng Bồ Tát thừa thần lực của Phật quan sát khắp mười phương rồi nói kệ rằng:

 Ví như mắt tỏ sáng

 Ban ngày thấy hình sắc

 Tâm thanh tịnh cũng vậy

 Nhờ Phật lực thấy Phật.

 Như dùng sức tinh tấn

 Hay tột nguồn đáy biển

 Trí lực cũng như vậy

 Thấy được vô lượng Phật.

 Ví như ruộng phì nhiêu

 Gieo trồng tất tươi tốt

 Tâm thanh tịnh như vậy

 Xuất sanh các Phật pháp.

 Như người được bửu tạng

 Lìa hẳn khổ nghèo cùng

 Bồ Tát được Phật pháp

 Tâm ly cấu thanh tịnh.

 Ví như thuốc Già đà

 Tiêu được tất cả độc

 Phật pháp cũng như vậy

 Diệt các hoạn phiền não.

 Chơn thiệt thiện tri thức

 Hạng Như Lai ngợi khen

 Vì do oai thần kia

 Được nghe những Phật pháp.

 Giả sử vô số kiếp

 Của báu cúng dường Phật.

 Chẳng biết Phật thiệt tướng

 Cũng chẳng gọi cúng dường.

 Vô lượng những hình sắc

 Trang nghiêm nơi thân Phật.

 Chẳng phải trong hình sắc

 Mà thấy được Đức Phật.

 Như Lai Đẳng Chánh Giác

 Tịch nhiên hằng bất động

 Có thể khắp hiện thân

 Đầy khắp mười phương cõi.

 Ví như hư không giới

 Bất sanh cũng bất diệt

 Phật pháp cũng như vậy

 Rốt ráo không sanh diệt.

 Quang Minh Tràng Bồ Tát thừa thần lực của Đức Phật quan sát khắp mười phương rồi nói kệ rằng:

 Nhơn gian và Thiên thượng

 Tất cả các thế giới

 Khắp thấy đức Như Lai

 Sắc thân diệu thanh tịnh.

 Ví như một tâm niệm

 Hay sanh các thứ tâm

 Như vậy một Phật thân

 Khắp hiện tất cả Phật.

 Bồ đề không hai pháp

 Cũng không có các tướng

 Mà ở trong hai pháp

 Hiện thân tướng trang nghiêm.

 Rõ pháp tánh không tịch

 Sanh khởi như huyễn hóa

 Sở hành luôn vô tận

 Đạo Sư hiện như vậy.

 Tam thế tất cả Phật

 Pháp thân đều thanh tịnh

 Tùy kia chỗ đáng độ

 Khắp hiện diệu sắc thân.

 Như Lai chẳng nghĩ rằng

 Ta hiện thân như vậy

 Tự nhiên mà thị hiện

 Chưa từng có phân biệt.

 Pháp giới không sai biệt.

 Cũng không chỗ tựa nương

 Mà ở trong thế gian

 Thị hiện vô lượng thân.

 Phật thân chẳng phải hóa

 Cũng chẳng phải chẳng hóa

 Nơi trong pháp không hóa

 Thị hiện thân biến hóa

 Chánh giác chẳng lường được

 Đồng pháp giới hư không

 Sâu rộng không bờ đáy

 Đường ngôn ngữ tuyệt hẳn.

 Như Lai khéo thông đạt

 Tất cả xứ hành đạo

 Pháp giới các quốc độ

 Qua đến đều vô ngại.

 Trí Tràng Bồ Tát thừa thần lực của Đức Phật quan sát khắp mười phương rồi nói kệ rằng:

 Nếu người tin thọ được

 Nhứt thiết trí vô ngại

 Tu tập hạnh Bồ đề

 Tâm đó chẳng thể lường.

 Trong tất cả quốc độ

 Khắp hiện vô lượng thân

 Mà thân không chỗ ở

 Cũng chẳng trụ nơi pháp.

 Mỗi mỗi chư Như Lai

 Thần lực thị hiện thân

 Bất tư nghì kiếp số

 Tính đếm chẳng hết được.

 Tam thế các chúng sanh

 Trọn biết được số lượng

 Việc thị hiện của Phật

 Số lượng chẳng thể được.

 Có lúc hiện một hai

 Nhẫn đến vô lượng thân

 Hiện khắp mười phương cõi

 Thiệt ra không hai thứ.

 Ví như trăng tròn sáng

 Hiện khắp các dòng nước

 Bóng hình dầu vô lượng

 Mặt trăng vẫn không hai.

 Trí vô ngại như vậy

 Thành tựu bực Chánh Giác.

 Hiện khắp tất cả cõi

 Phật thể cũng không hai.

 Chẳng một cũng chẳng hai.

 Cũng chẳng phải vô lượng

 Tùy chỗ đáng hóa độ

 Thị hiện vô lượng thân.

 Phật thân chẳng quá khứ

 Cũng chẳng phải vị lai

 Một niệm hiện xuất sanh

 Thành đạo và Niết Bàn.

 Hiện hình sắc như huyễn

 Không sanh cũng không khởi

 Phật thân cũng như vậy

 Thị hiện không có sanh.

 Bửu Tràng Bồ Tát thừa thần lực của Phật quan sát khắp mười phương rồi nói kệ rằng:

 Phật thân vốn vô lượng

 Thiện hiện thân hữu lượng

 Tùy chúng chỗ nên thấy

 Đạo Sư hiện như vậy.

 Phật thân không nơi chỗ

 Đầy khắp tất cả chỗ

 Như hư không vô biên

 Khó nghĩ bàn như vậy.

 Chẳng phải chỗ tâm duyên

 Tâm chẳng khởi trong đó

 Trong cảnh giới Chư Phật

 Rốt ráo không sanh diệt.

 Như mắt lòa xem thấy

 Chẳng trong cũng chẳng ngoài

 Thế gian thấy Chư Phật

 Phải biết cũng như vậy.

 Vì lợi ích chúng sanh.

 Nên Phật hiện ra đời

 Chúng sanh thấy có hiện

 Thiệt thì không có hiện.

 Chẳng thể dùng quốc độ

 Ngày đêm mà thấy Phật

 Năm tháng một sát na

 Phải biết đều như vậy.

 Chúng sanh nói như vậy

 Ngày đó Phật thành đạo

 Như Lai được Bồ đề.

 Thiệt chẳng thuộc thời gian.

 Như Lai lìa phân biệt

 Rời thời gian, không gian

 Tam thế chư Như Lai

 Xuất hiện đều như vậy.

 Ví như mặt trời sáng

 Chẳng hiệp cùng đêm tối

 Mà nói ngày đêm ấy

 Phật pháp đều như vậy.

 Tam thế tất cả kiếp

 Chẳng cùng Như Lai hiệp

 Mà nói tam thế Phật

 Phật pháp đều như vậy.

 Tinh tấn Tràng Bồ Tát thừa thần lực của Đức Phật quan sát khắp mười phương rồi nói kệ rằng:

 Tất cả các Đạo Sư

 Thân đồng nghĩa cũng đồng

 Khắp cả mười phương cõi

 Tùy nghi mà thị hiện.

 Quan sát đấng Mâu Ni.

 Chỗ làm rất kỳ đặc.

 Đầy khắp cả pháp giới

 Tất cả đều không thừa.

 Phật thân chẳng ở trong

 Cũng chẳng ở nơi ngoài

 Thần lực nên hiển hiện

 Đạo Sư pháp như vậy.

 Theo các loài chúng sanh.

 Nghiệp đã họp đời trước

 Những loại thân như vậy.

 Thị hiện đều chẳng đồng.

 Thân Chư Phật như vậy

 Vô lượng chẳng đếm được

 Chỉ trừ đấng Đại Giác

 Không ai nghĩ bàn được.

 Như ngã nan tư kia

 Tâm nghiệp chẳng đến được

 Phật nan tư cũng vậy

 Chẳng phải tâm nghiệp hiện.

 Như quốc độ nan tư

 Mà thấy tịnh trang nghiêm

 Phật nan tư cũng vậy

 Diệu tướng đều hiện đủ.

 Ví như tất cả pháp

 Do các duyên sanh khởi

 Thấy Phật cũng như vậy

 Tất nhờ các thiện nghiệp.

 Ví như châu như ý

 Hay thoả mãn lòng chúng

 Chư Phật pháp như vậy

 Thỏa mãn tất cả nguyện.

 Trong vô lượng quốc độ.

 Đạo Sư hiện ra đời

 Vì tùy theo nguyện lực

 Ứng hiện khắp mười phương

 Ly Cấu Tràng Bồ Tát thừa thần lực của Đức Phật quan sát khắp mười phương rồi nói kệ rằng:

Như Lai đại trí quang

Thanh tịnh khắp thế gian

Thế gian đã thanh tịnh

Khai thị các Phật pháp

Như có người muốn thấy

Phật đồng số chúng sanh

Đều ứng như tâm kia

Mà thiệt không chỗ đến

Dùng Phật làm cảnh giới

Chuyên niệm mà chẳng dứt

Người này được thấy Phật

Số đó cùng tâm đồng

Thành tựu pháp lành trong

Đầy đủ các công đúc

Đối với nhất thiết trí

Chuyên niệm tâm chẳng bỏ

Đạo sư vì chúng sanh

Tùy nghi mà thuyết pháp

Theo chỗ đáng hóa độ

Khắp hiện thân tối thắng

Phật thân và thế gian

Tất cả đều vô ngã

Ngộ đây thành chánh giác

Lại đem dạy chúng sanh

Tất cả đấng Như Lai

Vô lượng sức tự tại

Hiện thân đồng tâm niệm

Thân ấy đều chẳng đồng

Thế gian thân như vậy

Chư Phật thân cũng vậy

Rõ biết tự tánh kia

Đây thời nói là Phật

Như Lai thấy biết khắp

Thấu rõ tất cả pháp

Phật pháp và bồ đề

Cả hai bất khả đắc

Đạo sư không lai khứ

Cũng lại không sở trụ

Xa lìa các điên đảo

Đây hiệu đẳng chánh giác

Tinh Tú Tràng Bồ Tát thừa thần lực của đức Phật quan sát khắp mười phương rồi nói kệ rằng:

 Như Lai không sở trụ

 Mà trụ tất cả cõi

 Tất cả cõi đều qua

 Tất cả nơi đều thấy,

 Phật tùy tâm chúng sanh

 Hiện khắp tất cả thân

 Thành đạo chuyển Pháp luân

 Và cùng nhập Niết Bàn.

 Chư Phật bất tư nghì

 Ai tư nghì được Phật.

 Ai thấy được Chánh Giác.

 Ai hiện được tối thắng.

 Tất cả pháp đều "Như"

 Cảnh giới Phật cũng vậy.

 Nhẫn đến không một pháp

 Trong "Như" có sanh diệt.

 Chúng sanh vọng phân biệt.

 Là Phật là thế giới

 Người liễu đạt pháp tánh

 Không Phật không thế giới.

 Như Lai khắp hiện tiền

 Khiến chúng sanh tin mừng

 Phật thể bất khả đắc.

 Cũng lại không sở kiến.

 Nếu được nơi thế gian

 Trọn xa lìa chấp trước

 Vô ngại lòng hoan hỷ

 Nơi pháp được khai ngộ.

 Thần lực tự tại hiện

 Chính đây gọi là Phật

 Trong tất cả thế giới

 Tìm cầu trọn không có.

 Nếu biết được như vậy

 Tâm ý và các pháp

 Thấy biết trọn tất cả

 Chóng được thành Như Lai,

 Trong ngôn ngữ hiển thị

 Tất cả Phật tự tại

 Chánh giác siêu ngôn ngữ

 Giả mượn ngôn ngữ nói.

 Pháp Tràng Bồ Tát thừa thần lực của Đức Phật quán sát khắp mười phương rồi nói kệ rằng:

 Thà nên luôn thọ đủ

 Tất cả khổ thế gian

 Trọn chẳng xa Như Lai

 Chẳng rời đấng Tự Tại.

 Nếu có những chúng sanh

 Chưa phát tâm Bồ đề

 Được nghe danh hiệu Phật

 Quyết định thành Chánh Giác.

 Nếu có bực trí huệ

 Một niệm phát đạo tâm

 Quyết thành đấng Vô thượng

 Cẩn thận chớ sanh nghi.

 Như Lai đấng Tự Tại

 Vô lượng kiếp khó gặp

 Nếu sanh một niệm tin

 Mau chứng đạo Vô thượng.

 Giả sử trong mỗi niệm

 Cúng dường vô lượng Phật

 Chưa biết pháp chơn thật

 Chẳng gọi là cúng dường.

 Nếu nghe pháp như vậy

 Chư Phật từ đây sanh

 Dầu bị vô lượng khổ

 Chẳng bỏ hạnh Bồ đề,

 Một lần nghe đại trí

 Pháp sở nhập của Phật

 Khắp ở trong pháp giới

 Thành tam thế Đạo Sư,

 Dầu tận vị lai tế

 Đi khắp các cõi Phật

 Chẳng cầu diệu pháp này

 Trọn chẳng thành Bồ đề.

 Chúng sanh vô thủy lại

 Mãi lưu chuyển sanh tử

 Chẳng rõ pháp chơn thật

 Nên Chư Phật ra đời.

 Các pháp chẳng thể hoại

 Cũng không ai hoại được

 Tự tại đại quang minh

 Hiện khắp nơi thế gian.