QUYỂN THỨ NĂM

Đời Diêu Tần ngài Tam-Tạng Pháp-Sư Cưu-Ma-La-Thập vâng chiếu dịch. Tỳ Kheo Thích Trí Tịnh Việt Dịch

KINH DIỆU PHÁP LIÊN HOA

PHẨM "TÙNG ĐỊA DÕNG XUẤT" THỨ MƯỜI LĂM

       1. Lúc bấy giờ, các vị Đại Bồ-tát ở phương khác đông hơn số cát của tám sông Hằng, ở trong đại chúng đứng dậy chắp tay làm lễ mà bạch Phật rằng: "Thế-Tôn! Nếu bằng lòng cho chúng con lúc sau khi Phật diệt độ ở tại cõi Ta-bà này siêng tu tinh-tấn, giữ-gìn đọc tụng, biên chép, cúng dường Kinh điển này, thời chúng con sẽ ở trong cõi đây mà rộng nói đó".

          Khi đó, Phật bảo các chúng đại Bồ-tát: "Thiện-nam-tử! Thôi đi chẳng cần các ông hộ trì Kinh này. Vì sao? Vì cõi Ta-bà của Ta tự có chúng đại Bồ-tát số đông bằng số cát của sáu muôn sông Hằng. Mỗi vị Bồ-tát có sáu muôn hằng-hà-sa quyến thuộc, những người đó có thể sau khi Ta diệt độ hộ trì đọc tụng rộng nói Kinh này".

          2. Lúc Phật nói lời đó, cõi Ta-bà trong Tam-thiên Đại-thiên cõi nước đất đều rúng nứt, mà ở trong đó có vô-lượng nghìn muôn ức vị đại Bồ-tát đồng thời vọt ra. Các vị Bồ-tát đó thân đều sắc vàng, đủ ba mươi hai tướng tốt cùng vô-lượng ánh sáng, trước đây đều ở dưới cõi Ta-bà này, cõi đó trụ giữa hư không. Các vị Bồ-tát đó nghe tiếng nói của Đức Thích-Ca-Mâu-Ni Phật nên từ dưới mà đến. Mỗi vị Bồ-tát đều là bực đạo thủ trong đại chúng, đều đem theo sáu muôn hằng-hà-sa quyến thuộc, huống là những vị đem năm muôn, bốn muôn, ba muôn, hai muôn, một muôn hằng-hà-sa quyến thuộc. Huống là nhẫn đến những vị đem một hằng-hà-sa, nửa hằng-hà-sa, một phần hằng-hà-sa, nhẫn đến một phần trong nghìn muôn ức na-do-tha phần hằng-hà-sa quyến thuộc. Huống là những vị đem nghìn muôn ức na-do-tha quyến thuộc, huống là đem ức muôn quyến thuộc, huống là đem nghìn muôn, trăm muôn nhẫn đến một muôn, huống là đem một nghìn, một trăm nhẫn đến mười quyến thuộc, huống là đem năm, bốn, ba, hai, một người đệ tử. Huống lại là những vị riêng một mình ưa hạnh viễn ly, số đông vô-lượng vô-biên dường ấy, tính đếm thí dụ chẳng có thể biết được. 

          3. Các vị Bồ-tát đó từ dưới đất lên, đều đến nơi tháp đẹp bảy báu, chỗ của Đức Đa-Bảo Như-Lai và Thích-Ca-Mâu-Ni Phật, đến nơi rồi hướng về hai vị Thế-Tôn mà đầu mặt lạy chân Phật, và đến chổ các Đức Phật ngồi trên tòa sư tử dưới cội cây báu, cũng đều làm lễ. Đi quanh bên mặt ba vòng, chắp tay cung kính, dùng các cách ngợi khen của Bồ-tát mà ngợi khen Phật, rồi đứng qua một phía, ưa vui chiêm ngưỡng hai Đấng Thế-Tôn.

          Từ lúc các vị Bồ-tát do từ dưới đất vọt lên dùng các cách ngợi khen của Bồ-tát mà khen ngợi Phật, thời gian đó trải qua năm mươi tiểu kiếp.

          Bấy giờ, Đức Thích-Ca-Mâu-Ni Phật nín lặng ngồi yên, cùng hàng tứ chúng cũng đều nín lặng, năm mươi tiểu kiếp, vì do sức thần của Phật, khiến hàng đại chúng cho là như nửa ngày.

          Bấy giờ, hàng tứ chúng cũng nhờ sức thần của Phật, thấy các Bồ-tát đầy khắp vô-lượng nghìn muôn ức cõi nước hư không.

          4. Trong chúng Bồ-tát đó có bốn vị Đạo sư:

1.- Thượng-Hạnh.

2.- Vô-Biên-Hạnh.

3.- Tịnh-Hạnh.

4.- An-Lập-Hạnh.

          Bốn vị Bồ-tát này là bực thượng thủ xướng Đạo sư trong chúng đó, ở trước đại chúng, bốn vị đồng chắp tay nhìn Đức Thích-Ca-Mâu-Ni Phật mà hỏi thăm rằng: "Thưa Thế-Tôn: Có được ít bịnh, ít não, an vui luôn chăng, những người đáng độ thọ giáo dễ chăng, chẳng làm cho Đức Thế-Tôn sanh mỏi nhọc chăng?"

          Khi đó, bốn vị Bồ-tát nói kệ rằng:

Thế-Tôn được an vui

Ít bịnh cùng ít não,

Giáo hóa các chúng sanh

Đặng không mỏi nhọc ư?

Lại các hàng chúng sanh

Thọ hóa có dễ chăng?

Chẳng làm cho Thế-Tôn

Sanh nhọc mệt đó ư?

          5. Lúc bấy giờ Đức Thế-Tôn ở trong đại chúng Bồ-Tát mà nói rằng: "Đúng thế! Đúng thế! Các Thiện-nam-tử! Đức Như-Lai an vui, ít bịnh, ít não, các hàng chúng sanh hóa độ được dễ, không có nhọc mệt.

          Vì sao? Vì các chúng sanh đó, từ nhiều đời nhẫn lại, thường được Ta dạy bảo, mà cũng từng ở nơi các Phật quá khứ, cung kính, tôn trọng, trồng các cội lành. Các chúng sanh đó vừa mới thấy thân Ta, nghe Ta nói pháp, liền đều tín nhận, vào được trong huệ của Như-Lai, trừ những người trước đã tu tập học hạnh Tiểu thừa; những người như thế ta cũng khiến được nghe Kinh này, vào trong huệ của Phật".

          Lúc ấy các vị đại Bồ-tát nói kệ rằng:

Hay thay! Hay thay!

Đức Đại Hùng Thế-Tôn

Các hàng chúng sanh thảy

Đều hóa độ được dễ

Hay hỏi các Đức Phật

Về trí-huệ rất sâu

Nghe pháp rồi tin làm

Chúng con đều tùy hỷ.

          Khi đó, Đức Thế-Tôn khen ngợi các vị đại Bồ-tát thượng thủ: "Hay thay! Hay thay! Thiện-nam-tử! Các ông có thể đối với Đức Như-Lai mà phát lòng tùy hỷ". 

          6. Bấy giờ, ngài Di-Lặc Bồ-tát cùng tám nghìn hằng-hà-sa các chúng Bồ-tát đều nghĩ rằng: "Chúng ta từ xưa nhẫn lại, chẳng thấy, chẳng nghe các chúng đại Bồ-tát như thế từ dưới đất vọt lên, đứng trước Đức Thế-Tôn, chắp tay cúng dường thăm hỏi Như-Lai".

          Lúc đó, ngài Di-Lặc Đại Bồ-tát biết tâm niệm của tám nghìn hằng-hà-sa chúng Bồ-tát, cùng muốn tự giải quyết chỗ nghi của mình, bèn chắp tay hướng về phía Phật, nói kệ hỏi rằng:

Vô-lượng nghìn muôn ức

Các Bồ-tát đại chúng

Từ xưa chưa từng thấy

Nguyện đấng Lưỡng-Túc nói

Là từ chốn nào đến

Do nhơn duyên gì nhóm

Thân lớn đại thần-thông

Trí-huệ chẳng nghĩ bàn

Chí niệm kia bền vững

Có sức nhẫn-nhục lớn

Chúng sanh chỗ ưa thấy

Là từ chốn nào đến?

Mỗi mỗi hàng Bồ-tát

Đem theo các quyến thuộc

Số đông không thể lường

Như số hằng-hà-sa

Hoặc có đại Bồ-tát

Đem sáu muôn hằng sa

Các đại chúng như thế

Một lòng cầu Phật đạo.

Những đại sư đó thảy

Sáu muôn hằng-hà-sa

Đều đến cúng dường Phật

Cùng hộ trì Kinh này.

Đem năm muôn hằng sa

Số này hơn số trên

Bốn muôn và ba muôn

Hai muôn đến một muôn

Một nghìn một trăm thảy,

Nhẫn đến một hằng sa

Nửa và ba bốn phần

Một phần trong ức muôn

Nghìn muôn na-do-tha,

Muôn ức các đệ tử

Nhẫn đến đem nửa ức

Số đông lại hơn trên.

Trăm muôn đến một muôn

Một nghìn và một trăm

Năm mươi cùng một mươi

Nhẫn đến ba, hai, một

Riêng mình không quyến thuộc

Ưa thích ở riêng vắng

Đều đi đến chỗ Phật

Số đây càng hơn trên.

Các đại chúng như thế

Nếu người phát thẻ đếm

Quá nơi kiếp hằng sa

Còn chẳng thể biết hết.

Các vị oai đức lớn

Chúng Bồ-tát tinh tấn

Ai vì đó nói pháp

Giáo hóa cho thành tựu

Từ ai, đầu phát tâm?

Xưng dương Phật pháp nào?

Thọ trì tu Kinh gì?

Tu tập Phật đạo nào?

Các Bồ-tát như thế

Thần-thông sức trí lớn

Đất bốn phương rúng nứt

Đều từ đất vọt lên

Thế-Tôn! Con từ xưa

Chưa từng thấy việc đó

Xin Phật nói danh hiệu

Cõi nước của kia ở.

Con thường qua các nước

Chưa từng thấy chúng này

Con ở trong chúng đây

Bèn chẳng quen một người

Thoạt vậy từ đất lên

Mong nói nhân duyên đó

Nay trong đại hội này

Vô-lượng trăm nghìn ức

Các chúng Bồ-tát đây

Đều muốn biết việc này

Hàng Bồ-tát chúng kia

Gốc ngọn nhơn duyên đó

Thế-Tôn đức vô-lượng

Cúi mong quyết lòng nghi.

      7. Khi ấy các vị Phật của Đức Thích-Ca-Mâu-Ni phân thân, từ vô-lượng nghìn muôn ức cõi nước ở phương khác đến, ngồi xếp bằng trên tòa sư tử, dưới các cội cây báu nơi trong tám phương. Hàng thị giả của Phật đó, đều thấy đại chúng Bồ-tát ở bốn phương cõi Tam-thiên Đại-thiên, từ đất vọt lên trụ trên hư không, đều bạch với Phật mình rằng: "Thế-Tôn! Các đại chúng vô-lượng vô biên A-tăng-kỳ Bồ-tát đó, từ chốn nào mà đển".

          Lúc ấy các Đức Phật đều bảo với các thị giả: "Các Thiện-nam-tử! Hãy chờ giây lát, hiện có vị đại Bồ-tát tên là Di-Lặc, là vị mà Đức Thích-Ca-Mâu-Ni Phật thọ ký kế đây sẽ làm Phật đã hỏi việc đó Đức Phật sẽ đáp, các ông tự đương nhơn đây mà được nghe".

          8. Bấy giờ, Đức Thích-Ca-Mâu-Ni Phật bảo ngài Di-Lặc Bồ-tát: "Hay thay! Hay thay! A-Dật-Đa⁽¹⁾, bèn có thể hỏi Phật việc lớn như thế, các ông phải chung một lòng, mặc giáp tinh tấn, phát ý bền vững. Nay Đức Như-Lai muốn hiển phát tuyên bày trí-huệ của các Đức Phật, sức thần-thông tự tại của các Đức Phật, sức sư tử mạnh nhanh của các Đức Phật, sức oai thế mạnh lớn của các Đức Phật".

          Khi đó, Đức Thế-Tôn muốn tuyên lại nghĩa trên mà nói kệ rằng:

Phải một lòng tinh tấn

Ta muốn nói việc này

Chớ nên có nghi hối

Trí Phật chẳng nghĩ bàn

Ông nay gắng sức tin

Trụ nơi trong nhẫn thiện

Chỗ pháp xưa chưa nghe

Nay đều sẽ được nghe

Nay Ta an ủi ông

Chớ ôm lòng nghi sợ

Phật không lời chẳng thiệt

Trí-huệ chẳng nghĩ bàn

Phật đặng pháp bực nhứt

Rất sâu khó phân biệt

Như thế nay sẽ nói

Các ông một lòng nghe.

          9. Khi Đức Thế-Tôn nói kệ đó, bảo ngài Di-Lặc Bồ-tát: "Nay Ta ở trong đại chúng này, tuyên bảo các ông. A-Dật-Đa! Các hàng đại Bồ-tát vô-lượng vô số A-tăng-kỳ, từ dưới đất vọt ra mà các ông từ xưa chưa từng thấy đó, chính Ta ở cõi Ta-bà lúc đặng Vô-Thượng Cháng-đẳng Chánh-giác rồi, giáo hóa chỉ dẫn các Bồ-tát đó, điều phục tâm kia khiến phát đạo tâm.                                 

          Các vị Bồ-tát đó, ở phía dưới cõi Ta-bà, cõi đó trụ giữa hư không, ở trong các Kinh điển đọc tụng thông lẹ, suy gẫm rõ hiểu, nghĩ tưởng chơn chánh. A-Dật-Đa! Các Thiện-nam-tử đó chẳng thích ở trong chúng nhiều nói bàn, thường ưa ở chỗ vắng, siêng tu tinh tấn, chưa từng thôi dứt. Cũng chẳng nương tựa người trời mà ở, thường ham trí-huệ sâu, không có chướng ngại, cũng thường ham nơi pháp của Đức Phật, chuyên lòng tinh tấn, cầu huệ Vô-thượng".

          Lúc đó, đức Thế-Tôn muốn tuyên lại nghĩa trên mà nói kệ rằng:

A-Dật Đa nên biết!

Các Bồ-tát lớn này

Từ vô số kiếp lại

Tu tập trí-huệ Phật,

Đều là Ta hóa độ

Khiến phát đại đạo tâm.

Chúng đó là con Ta

Y chỉ thế-giới này

Thường tu hạnh Đầu-đà

Chí thích ở chỗ vắng

Bỏ đại chúng ồn náo

Chẳng ưa nói bàn nhiều,

Các vị đó như thế

Học tập đạo pháp Ta

Ngày đêm thường tinh tấn

Vì để cầu Phật đạo

Ở phương dưới Ta-bà

Trụ giữa khoảng hư không

Sức chí niệm bền vững

Thường siêng cầu trí-huệ

Nói các món pháp mầu

Tâm kia không sợ sệt.

Ta ở thành Già-Da

Ngồi dưới cội Bồ-Đề

Thành bậc Tối Chánh-giác

Chuyển pháp-luân Vô thượng

Rồi mới giáo hóa đó

Khiến đầu phát đạo tâm

Nay đều trụ Bất thối

Đều sẽ đặng thành Phật.

Nay Ta nói lời thật

Các ông một lòng tin

Ta từ lâu xa lại

Giáo hóa các chúng đó.

          10. Lúc bấy giờ, ngài Di-Lặc Đại Bồ-tát cùng vô số chúng Bồ-tát lòng sanh nghi hoặc, lấy làm lạ chưa từng có mà nghĩ rằng: "Thế nào Đức Thế-Tôn ở trong thời gian rất ngắn mà có thể giáo hóa vô-lượng vô biên A-tăng-kỳ các đại Bồ-tát đó, làm cho trụ nơi Vô-thượng Chánh-đẳng Chánh-giác".

          Liền bạch Phật rằng: "Thế-Tôn! Đức Như-Lai lúc làm Thái-tử rời khỏi cung dòng Thích, ngồi nơi đạo tràng cách thành Già-Da chẳng bao xa, đặng thành Vô-thượng Chánh-đẳng Chánh-giác. Từ đó đến nay mới hơn bốn mươi năm, Đức Thế-Tôn thế nào ở trong thời gian ngắn đó làm nên Phật sự lớn! Do thế-lực của Phật, do công đức của Phật, giáo hóa vô-lượng chúng Bồ-tát, lớn như thế sẽ thành Vô-thượng Chánh-đẳng Chánh-giác?

          Thế-Tôn! Chúng đại Bồ-tát này giả sử có người trong nghìn muôn ức kiếp đếm không thể hết, chẳng đặng ngằn mé, chúng đó từ lâu nhẫn lại, ở nơi vô-lượng vô biên các Đức Phật, trồng các cội lành, thành tựu đạo Bồ-tát, thường tu phạm-hạnh.

          Thế-Tôn! Việc như thế đời rất khó tin. Thí như có người sắc đẹp tóc đen tuổi hai mươi lăm, chỉ người trăm tuổi, nói đó là con của ta. Người trăm tuổi nọ cũng chỉ gã tuổi nhỏ, nói đó là cha ta, đẻ nuôi ta thảy, việc đó khó tin. Đức Phật cũng như thế.

          Từ lúc thành đạo nhẫn đến nay, kỳ thiệt chưa bao lâu, mà các đại chúng Bồ-tát đó, đã ở nơi vô-lượng nghìn muôn ức kiếp, vì Phật đạo nên siêng tu tinh tấn, khéo nhập xuất trụ nơi vô-lượng nghìn muôn ức Tam-muội⁽²⁾, đặng thần-thông lớn, tu hạnh thanh tịnh đã lâu, khéo hay thứ đệ tập các pháp lành, giỏi nơi vấn đáp, là báu quý trong loài người, tất cả thế gian rất là ít có.

          Ngày nay Đức Thế-Tôn mới nói, lúc đặng Phật đạo, bắt đầu khiến kia phát tâm, giáo hóa chỉ dạy dìu dắt, làm cho kia hướng về Vô-thượng Chánh-đẳng Chánh-giác. Đức Thế-Tôn thành Phật chưa bao lâu mà bèn có thể làm được việc công đức lớn này.

          Chúng con dầu lại tin Phật tùy cơ nghi nói pháp, lời Phật nói ra chưa từng hư vọng, chỗ Phật biết thảy đều thông suốt, nhưng các Bồ-tát mới phát tâm, sau khi Phật diệt độ, nếu nghe lời này hoặc chẳng tin nhận, sanh nhơn duyên tội nghiệp phá Chánh pháp.

          Kính thưa Thế-Tôn! Mong vì chúng giải nói trừ lòng nghi của chúng con, và các Thiện-nam-tử đời vị lai nghe việc này rồi cũng chẳng sanh nghi".

          Lúc đó, ngài Di-Lặc muốn tuyên lại nghĩa trên mà nói kệ rằng:

  11. Phật xưa từ dòng Thích

Xuất gia gần Già-Da

Ngồi dưới cây Bồ-đề

Đến nay còn chưa xa.

Các hàng Phật tử này

Số đông không thể lường

Lâu đã tu Phật đạo

Trụ nơi sức thần-thông

Khéo học đạo Bồ-tát

Chẳng nhiễm pháp thế gian

Như hoa sen trong nước

Từ đất mà vọt ra

Đều sanh lòng cung kính

Đứng nơi trước Thế-Tôn,

Việc đó khó nghĩ bàn

Thế nào mà tin được

Phật đặng đạo rất gần

Chỗ thành tựu rất nhiều

Mong vì trừ lòng nghi

Như thiệt phân biệt nói

Thí như người trẻ mạnh

Tuổi mới hai mươi lăm

Chỉ người trăm tuổi già

Tóc bạc và mặt nhăn:

Bọn này của ta sanh

Con cũng nói là cha

Cha trẻ mà con già

Mọi người đều chẳng tin.

Thế-Tôn cũng như thế

Đặng đạo đến nay gần

Các chúng Bồ-tát này

Chí vững không khiếp nhược

Từ vô-lượng kiếp lại

Mà tu đạo Bồ-tát.

Giỏi nơi gạn hỏi đáp

Tâm kia không sợ sệt

Nhẫn nhục lòng quyết định

Đoan chánh có oai đức

Mười Phương Phật khen ngợi

Khéo hay phân biệt nói

Chẳng thích ở trong chúng

Thường ưa ở thiền định

Vì cầu Phật đạo vậy.

Trụ hư không phương dưới

Chúng con từ Phật nghe

Nơi việc này không nghi

Nguyện Phật vì người sau

Diễn nói khiến rõ hiểu,

Nếu người ở Kinh này

Sanh nghi lòng chẳng tin

Liền phải đọa đường dữ

Mong nay vì giải nói:

Vô-lượng Bồ-tát đó

Thế nào thời gian ngắn

Giáo hóa khiến phát tâm

Mà trụ bực bất thối?

Thích nghĩa:

(1) A-DẬT-ĐA: Tên của Di-Lặc Bồ-tát, Tàu dịch là "Vô-Năng-Thắng", còn Di-Lặc là họ, dịch là "Từ-thị".

          Sau khi giáo pháp của đức Thích-Ca diệt, mãn tiểu kiếp thứ chín, qua tiểu kiếp thứ mười, thời kỳ kiếp giảm người thọ 80.000 tuổi, đức Di-Lặc Bồ-tát hiện thân thành Phật ở cõi này hiệu là "Di-Lặc Phật".

(1)            TAM-MUỘI: Tiếng Phạm dịch là "chánh định". Mới vào cõi định gọi là "nhập", ở trong cõi định gọi là "trụ", từ cõi định dậy gọi là "xuất" (ra).