Âm
|
Nghĩa
|
Luận
|
Niệm Tưởng
Nhất niệm bất cẩn. Chung thế chi ưu
Nhất hạnh bất chu. Bách niên chi hoạn.
|
Nghĩ Tưởng
Nghĩ không đúng lý. Ân hận suốt đời
Làm chẳng cháng tâm. Trăm năm hối tiếc.
|
Tất
cả sự xuất phát ra ngôn ngữ, hành động đều do ý niệm tưởng. Nếu
ý niệm tưởng sai thì ngôn ngữ hành động sai, đưa đến sanh họa
hoạn suốt cả cuộc đời, mà còn liên chuyển đến nhiều đời kiếp
sau. Cổ nhân dạy người tu tập nên luôn quán chiếu ý niệm tưởng
của mình để giảo trừ ngay tận gốc. |
Đức Hương
Quế hương bất viễn Đức hương viễn
Thế vị vô như Đạo vị trường.
|
Hương Đức Hạnh
Hương thơm quế không xa bằng Đức
Vui của đời nào sánh Đạo vui.
|
Hương quế dù thơm nhưng muốn lan xa phải nhờ sức đưa
của gió. Tâm Đức nếu luyện được, thì hương của Đức không cần gió
mà vẩn lan xa tỏa ngát khắp nơi. Vui thế sự, vui trong tiền tài
danh lợi là vui tạm bợ, vui huyền ảo vì vui rồi sẽ khổ. Còn vui
đạo là vui an lành, xuất phát từ sự tu tập được của nội tâm nên
luôn phát hiển trí tuệ và làm tăng trưởng sức mạnh vủa nội tâm. |
Thôi Nghiệm
Thôi cổ nghiệm kim dĩ bất hoặc
Dục tri vị lai sát dĩ vãng.
|
Xét Kỹ
Xưa nay xét kỹ không lầm
Muốn biết việc đến suy tầm việc qua.
|
Chuyện xưa tốt và xấu đều là một tấm gương để chúng
ta soi rọi. Vì thế khi đưa chuyện xưa ngay trước mắt, nên quán
xét, suy tư thấu đáo, so sánh chuyện nay, thực nghiệm rõ ràng
thì sẽ không bị lầm lẫn khi đi vào vết xe đổ của người xưa. Xe
trước đổ xe sau phải tránh. Đây là câu dạy của người xưa, ta nên
thận trọng nhận lấy. |
Nghiệm Tri
Khi nhân thị họa. Nhiêu nhân thị phúc
Nghiệp quả khôi khôi. Báo ứng thậm tốc.
|
Biết Rõ
Khi người là họa ai ơi
Khoan dung tha thứ thảnh thơi tự lòng
Nghiệp nhân kết quả mênh mông
Như hình sanh bóng khó hòng thoát đâu.
|
Theo tính thường con người hay coi trọng bản ngã của
mình, hễ được chút hơn người là coi khinh kẽ khác. Làm thế là
thỏa lòng bản ngã của mình nhưng không dè vướng vào nhân quả:
Khi người thì bị người khi. Người tu tập muốn an bình thì nên
giải trừ tánh xấu nầy, vì nó sẽ làm ta mất an bình và lòng hay
náo động. |
Thiện Hạnh
Trạch thiện cố chấp. Duy nhật tư tư
Thường thính thiện ngôn. Bất đọa tam ác.
|
Hạnh Lành
Chọn lành giữ chắc suốt ngày chăm chăm
Thường nghe lời lành khỏi sa nẻo ác.
|
Tiền nhân để lại hướng lành rất nhiều, tùy căn cơ sở
hợp ta mà chọn cho thích ứng để tu tập. Chọn xong gắng nghe và
thực hành trên hướng thiện đó htì thế nào cũng giải được bản
tánh cố hữu của tánh chấp chúng sanh, xoay chuyển nghiệp duyên
xấu và được an lành như mình mong muốn. |
Quyết Tâm
Vạn sự quyết do nhân kế giảo
Nhất sanh đô thị nghiệp chuyển bài.
|
Quyết Tâm
Mọi việc quyết do ta định đoạt
Trọn đời đều ở nghiệp chuyển bày.
|
Phật dạy: Thiện ác cuối cùng đều có báo, chỉ mau hay
chậm đến mà thôi. Tuy nhiên, Phật cũng dạy: Biết tu thì nghiệp
duyên sẽ chuyển. Nghiệp kết từ tâm thức. Do tâm thức náo động
nên ý nghĩ sai, lời nói sai và hành động sai. Tu là sửa từ ý
nghĩ thì lời nói đúng, ắt sẽ đem lại sự an lành. |
Xử Nhân
Dĩ đức hối nhân thị tắc cường
Dĩ tài thắng nhân tất tắc hung
Dĩ lực thắng nhân chiêu hoạ hại
Dĩ nhân phục nhân giải oan cừu.
|
Đối Xử Với Người
Lấy đức dạy người nêu sức mạnh
Dùng của thắng người lộ bạo hung
Ỷ sức đè người chiêu họa hại
Lòng nhân phục người hết oán thù.
|
Cổ nhân dạy: Vỏ quýt dày, ắt gặp móng tay nhọn, nhưng
nếu móng tay nhọn gặp móng tay nhọn hơn thì oan oan tương báo
hoài hoài. Vậy nên dùng lòng nhân từ khoan dung chế người thì
người mới phục. |
Minh Tri
Thiên tác nghiệt do thượng khả vi
Tự tác nghiệt do bất khả y.
|
Biết Rõ
Trời gieo họa âu còn cơ thoát
Mình hại mình nàp thoát được đâu.
|
Trời là chỉ cho nghiệp duyên thuộc về cộng nghiệp.
Tuy nhiên, cộng nghiệp còn có thể lấy biệt nghiệp giải trừ. Tự
mình kết oán, tự mình mê mờ, tự mình tạo ra biệt nghiệp thì nhất
định phải tự mình nhận lấy mà thôi. Ngược lại nếu ta tự giải
oán, tự ta sáng suốt, tự ta tu sửa thì nghiệp duyên sẽ chuyển. |
Phục Nhân
Dĩ lực phục nhân phi tâm phục dã
Dĩ đức phục nhân trúng tâm thành phục.
|
Chế Phục Người
Lấy sức ép người người nào tâm phục
Dùng đức thu người người tất thành tâm.
|
Tâm đức là sức mạnh tinh thần chế phục nội tâm. Nội
tâm mạnh thì tạo thành sức năng không thể bị phiền não tham sân
si chi phối, đồng thời cũng là sức năng chế phục ngoại cảnh,
khiến người chuyển tâm niệm. Bằng nếu ỷ vào sức khõe hơn người,
trí thông minh hơn người mà ép người thì có ngày phải nhận kết
quả gnược lại. |
Đức Tài
Đức thắng tài thị vi Hiền Thánh
Tài thắng đức thị vi phàm nhân.
|
Đạo Đức và Tiền Tài
Trọng đức hơn tiền là người Hiền Thánh
Trọng tài hơn đức ấy kẻ phàm phu.
|
Người thường hay ỷ tài sức trí nên luôn dùng để thắng
người. Bậc Hiền Thánh luôn luyện sửa nội tâm chuyển đổi phiền
não nên tạo thành sức năng của tâm đức. Tuy nhiên, tài sức trí
dù vượt bao nhiêu cũng có người vượt hơn rồi cuối cùng sẽ thảm
bại. Còn sức năng của tâm đức nếu chế được người thì sẽ phục
được người. |
Tư Niệm
Thường tương hữu nhật tư vô nhật
Mạc đãi vô thời tư hữu thời
|
Lo Nghĩ
Khi có hãy lo về lúc hết
Đừng đợi lúc không tiếc lúc còn.
|
Nghĩ đến tương lai thì hãy lo những gì tốt đẹp cho
tương lai. Dù luật vô thường luôn thay đổi nhưng nếu ta biết tu
tập, biết tạo nhân tốt nối tiếp ngay hiện tại thì tương lai nhất
định đứng như ước vọng của ta. Còn nếu chờ lúc hết thế mới nhớ
lại khi còn thời, thì đó là điều phiền não vô cùng, ta đừng nên
nuối tiếc mà làm náo động tinh thần ngay hiện tại. |
Ký Tưởng
Hữu tiền thường ký vô tiền nhật
An lạc tu phòng hoạn nạn thời.
|
Nhớ Tưởng
Có tiền hãy nhớ khi nghèo túng
An vui phòng trước lúc tai nàn.
|
Ưu tư lo nghĩ quá khứ nhìều sẽ khiến người tu tập dễ
phiền chướng. Tuy nhiên, nếu lo nghi đúng hướng thì cũng là pháp
để phòng thân, đự bị dọn đường trước cho sự tu tập được an lành.
Nên nhớ tất cả đều xuất phát từ tâm thức. Nếu tâm thức an lành
thì cảnh vật an lành, nếu tâm thức náo động thì cảnh vật cũng
náo động phiền chướng theo. |
Giới Tâm
Bần bất khả khi phú bất thị
Luân hồi hoàn chuyển phục chu nhi.
|
Giữ Tâm
Nghèo chớ có khinh giàu chớ ỷ
Xoay vòng trở lại ắt có khi.
|
Bí quyết để thành bậc trương phu trong đời là kềm giữ
tâm hồn náo động của mình, không thay đổi dù trước mọi hoàn
cảnh. Người con Phật càng vượt bực hơn. Luôn trang bị tinh thần
vị tha, thương người thương mình mà kiên chí tu tập. Thương
người mà khoan dung độ lượng với người, thương mình mà tự nghiêm
khắc với ý nghĩ xấu, không để phát triển. |
Hảo Ngữ
Hoàng kim thiên lượng vị vi quý
Đắc nhân nhất ngữ thắng thiên kim.
|
Lời Tốt
Vàng ròng ngàn lượng chưa là quý
Được một lời hay gấp mấy vàng.
|
Có phúc lộc được vàng ròng ngàn lượng mà không được
lời hay để tu tập thì ngàn vàng cũng không giữ được; huống chi
ngàn vàng do mình cướp giựt gạt lấy của kẻ khác ắt quả báo càng
thảm hại hơn. Tiếp nhận một lời nói tốt rồi thực hành theo, dù
hoàncảnh nào cũng an vui, tâm hồn lắng động, năng lực định tinh
thần phát triển, Trí giác hiển bày thì sợ gì khi tu tập ngay
trong cõi đời ác trược nầy. |