A Di Đà Phật! Kính chào quý khách ghé thăm 

 

 

Lời Dẫn Nhập

 

Cổ nhân di Pháp Bảo
Kim nhân tiếp tư lương

Người xưa truyền Pháp Bảo

Người nay nhận suy tư

Chương 4

Âm

Nghĩa

Luận

Niệm Tưởng

 

Nhất niệm bất cẩn. Chung thế chi ưu

Nhất hạnh bất chu. Bách niên chi hoạn.

Nghĩ Tưởng

 

Nghĩ không đúng lý. Ân hận suốt đời

Làm chẳng cháng tâm. Trăm năm hối tiếc.

Tất cả sự xuất phát ra ngôn ngữ, hành động đều do ý niệm tưởng. Nếu ý niệm tưởng sai thì ngôn ngữ hành động sai, đưa đến sanh họa hoạn suốt cả cuộc đời, mà còn liên chuyển đến nhiều đời kiếp sau. Cổ nhân dạy người tu tập nên luôn quán chiếu ý niệm tưởng của mình để giảo trừ ngay tận gốc.

Đức Hương

 

Quế hương bất viễn Đức hương viễn

Thế vị vô như Đạo vị trường.

Hương Đức Hạnh

 

Hương thơm quế không xa bằng Đức

Vui của đời nào sánh Đạo vui.

Hương quế dù thơm nhưng muốn lan xa phải nhờ sức đưa của gió. Tâm Đức nếu luyện được, thì hương của Đức không cần gió mà vẩn lan xa tỏa ngát khắp nơi. Vui thế sự, vui trong tiền tài danh lợi là vui tạm bợ, vui huyền ảo vì vui rồi sẽ khổ. Còn vui đạo là vui an lành, xuất phát từ sự tu tập được của nội tâm nên luôn phát hiển trí tuệ và làm tăng trưởng sức mạnh vủa nội tâm.

Thôi Nghiệm

 

Thôi cổ nghiệm kim dĩ bất hoặc

Dục tri vị lai sát dĩ vãng.

Xét Kỹ

 

Xưa nay xét kỹ không lầm

Muốn biết việc đến suy tầm việc qua.

Chuyện xưa tốt và xấu đều là một tấm gương để chúng ta soi rọi. Vì thế khi đưa chuyện xưa ngay trước mắt, nên quán xét, suy tư thấu đáo, so sánh chuyện nay, thực nghiệm rõ ràng thì sẽ không bị lầm lẫn khi đi vào vết xe đổ của người xưa. Xe trước đổ xe sau phải tránh. Đây là câu dạy của người xưa, ta nên thận trọng nhận lấy.

Nghiệm Tri

 

Khi nhân thị họa. Nhiêu nhân thị phúc

Nghiệp quả khôi khôi. Báo ứng thậm tốc.

Biết Rõ

 

Khi người là họa ai ơi

Khoan dung tha thứ thảnh thơi tự lòng

Nghiệp nhân kết quả mênh mông

Như hình sanh bóng khó hòng thoát đâu.

Theo tính thường con người hay coi trọng bản ngã của mình, hễ được chút hơn người là coi khinh kẽ khác. Làm thế là thỏa lòng bản ngã của mình nhưng không dè vướng vào nhân quả: Khi người thì bị người khi. Người tu tập muốn an bình thì nên giải trừ tánh xấu nầy, vì nó sẽ làm ta mất an bình và lòng hay náo động.

Thiện Hạnh

 

Trạch thiện cố chấp. Duy nhật tư tư

Thường thính thiện ngôn. Bất đọa tam ác.

Hạnh Lành

 

Chọn lành giữ chắc suốt ngày chăm chăm

Thường nghe lời lành khỏi sa nẻo ác.

Tiền nhân để lại hướng lành rất nhiều, tùy căn cơ sở hợp ta mà chọn cho thích ứng để tu tập. Chọn xong gắng nghe và thực hành trên hướng thiện đó htì thế nào cũng giải được bản tánh cố hữu của tánh chấp chúng sanh, xoay chuyển nghiệp duyên xấu và được an lành như mình mong muốn.

Quyết Tâm

 

Vạn sự quyết do nhân kế giảo

Nhất sanh đô thị nghiệp chuyển bài.

Quyết Tâm

 

Mọi việc quyết do ta định đoạt

Trọn đời đều ở nghiệp chuyển bày.

Phật dạy: Thiện ác cuối cùng đều có báo, chỉ mau hay chậm đến mà thôi. Tuy nhiên, Phật cũng dạy: Biết tu thì nghiệp duyên sẽ chuyển. Nghiệp kết từ tâm thức. Do tâm thức náo động nên ý nghĩ sai, lời nói sai và hành động sai. Tu là sửa từ ý nghĩ thì lời nói đúng, ắt sẽ đem lại sự an lành.

Xử Nhân

 

Dĩ đức hối nhân thị tắc cường

Dĩ tài thắng nhân tất tắc hung

Dĩ lực thắng nhân chiêu hoạ hại

Dĩ nhân phục nhân giải oan cừu.

Đối Xử Với Người

 

Lấy đức dạy người nêu sức mạnh

Dùng của thắng người lộ bạo hung

Ỷ sức đè người chiêu họa hại

Lòng nhân phục người hết oán thù.

Cổ nhân dạy: Vỏ quýt dày, ắt gặp móng tay nhọn, nhưng nếu móng tay nhọn gặp móng tay nhọn hơn thì oan oan tương báo hoài hoài. Vậy nên dùng lòng nhân từ khoan dung chế người thì người mới phục.

Minh Tri

 

Thiên tác nghiệt do thượng khả vi

Tự tác nghiệt do bất khả y.

Biết Rõ

 

Trời gieo họa âu còn cơ thoát

Mình hại mình nàp thoát được đâu.

Trời là chỉ cho nghiệp duyên thuộc về cộng nghiệp. Tuy nhiên, cộng nghiệp còn có thể lấy biệt nghiệp giải trừ. Tự mình kết oán, tự mình mê mờ, tự mình tạo ra biệt nghiệp thì nhất định phải tự mình nhận lấy mà thôi. Ngược lại nếu ta tự giải oán, tự ta sáng suốt, tự ta tu sửa thì nghiệp duyên sẽ chuyển.

Phục Nhân

 

Dĩ lực phục nhân phi tâm phục dã

Dĩ đức phục nhân trúng tâm thành phục.

Chế Phục Người

 

Lấy sức ép người người nào tâm phục

Dùng đức thu người người tất thành tâm.

Tâm đức là sức mạnh tinh thần chế phục nội tâm. Nội tâm mạnh thì tạo thành sức năng không thể bị phiền não tham sân si chi phối, đồng thời cũng là sức năng chế phục ngoại cảnh, khiến người chuyển tâm niệm. Bằng nếu ỷ vào sức khõe hơn người, trí thông minh hơn người mà ép người thì có ngày phải nhận kết quả gnược lại.

Đức Tài

 

Đức thắng tài thị vi Hiền Thánh

Tài thắng đức thị vi phàm nhân.

Đạo Đức và Tiền Tài

 

Trọng đức hơn tiền là người Hiền Thánh

Trọng tài hơn đức ấy kẻ phàm phu.

Người thường hay ỷ tài sức trí nên luôn dùng để thắng người. Bậc Hiền Thánh luôn luyện sửa nội tâm chuyển đổi phiền não nên tạo thành sức năng của tâm đức. Tuy nhiên, tài sức trí dù vượt bao nhiêu cũng có người vượt hơn rồi cuối cùng sẽ thảm bại. Còn sức năng của tâm đức nếu chế được người thì sẽ phục được người.

Tư Niệm

 

Thường tương hữu nhật tư vô nhật

Mạc đãi vô thời tư hữu thời

Lo Nghĩ

 

Khi có hãy lo về lúc hết

Đừng đợi lúc không tiếc lúc còn.

Nghĩ đến tương lai thì hãy lo những gì tốt đẹp cho tương lai. Dù luật vô thường luôn thay đổi nhưng nếu ta biết tu tập, biết tạo nhân tốt nối tiếp ngay hiện tại thì tương lai nhất định đứng như ước vọng của ta. Còn nếu chờ lúc hết thế mới nhớ lại khi còn thời, thì đó là điều phiền não vô cùng, ta đừng nên nuối tiếc mà làm náo động tinh thần ngay hiện tại.

Ký Tưởng

 

Hữu tiền thường ký vô tiền nhật

An lạc tu phòng hoạn nạn thời.

Nhớ Tưởng

 

Có tiền hãy nhớ khi nghèo túng

An vui phòng trước lúc tai nàn.

Ưu tư lo nghĩ quá khứ nhìều sẽ khiến người tu tập dễ phiền chướng. Tuy nhiên, nếu lo nghi đúng hướng thì cũng là pháp để phòng thân, đự bị dọn đường trước cho sự tu tập được an lành. Nên nhớ tất cả đều xuất phát từ tâm thức. Nếu tâm thức an lành thì cảnh vật an lành, nếu tâm thức náo động thì cảnh vật cũng náo động phiền chướng theo.

Giới Tâm

 

Bần bất khả khi phú bất thị

Luân hồi hoàn chuyển phục chu nhi.

Giữ Tâm

 

Nghèo chớ có khinh giàu chớ ỷ

Xoay vòng trở lại ắt có khi.

Bí quyết để thành bậc trương phu trong đời là kềm giữ tâm hồn náo động của mình, không thay đổi dù trước mọi hoàn cảnh. Người con Phật càng vượt bực hơn. Luôn trang bị tinh thần vị tha, thương người thương mình mà kiên chí tu tập. Thương người mà khoan dung độ lượng với người, thương mình mà tự nghiêm khắc với ý nghĩ xấu, không để phát triển.

Hảo Ngữ

 

Hoàng kim thiên lượng vị vi quý

Đắc nhân nhất ngữ thắng thiên kim.

Lời Tốt

 

Vàng ròng ngàn lượng chưa là quý

Được một lời hay gấp mấy vàng.

Có phúc lộc được vàng ròng ngàn lượng mà không được lời hay để tu tập thì ngàn vàng cũng không giữ được; huống chi ngàn vàng do mình cướp giựt gạt lấy của kẻ khác ắt quả báo càng thảm hại hơn. Tiếp nhận một lời nói tốt rồi thực hành theo, dù hoàncảnh nào cũng an vui, tâm hồn lắng động, năng lực định tinh thần phát triển, Trí giác hiển bày thì sợ gì khi tu tập ngay trong cõi đời ác trược nầy.